Abaziya xəstəliyi (latınca akathisia) – sinir sisteminin pozğunluğudur və əsas əlaməti yerində dura bilməmək, daxili narahatlıq, dayanmadan hərəkət etmək istəyidir. Bu, daha çox psixiatriyada istifadə olunan bəzi dərmanların yan təsiri kimi meydana çıxır.
Abaziya – insanın bədəninə hakim ola bilməməsi, oturanda və ya ayaq üstə olanda məcburi hərəkətlər etmək istəyi ilə müşahidə olunan vəziyyətdir. Xəstə sanki “bədənində rahatlıq tapa bilmir”.
Yerində otura bilməmək
Ayağa qalxıb gəzmək istəyi
Ayaqları tərpətmək, yerimək, sallamaq
Dərin daxili narahatlıq
Konsentrasiya çətinliyi
Əsəbilik və gərginlik
Bəzən insanlar bunu “bədənim odlanır, içimdən tərpənmək keçir” kimi təsvir edirlər.
Ən çox aşağıdakı dərmanların yan təsirindən əmələ gəlir:
(şizofreniya, bipolyar pozğunluq müalicəsində istifadə olunanlar)
(bəzi SSRI və SNRI-lar)
Parkinson xəstəliyinin müalicəsi üçün dərmanlar
Dərman dozasının çox sürətli artırılması
Dopamin sistemi ilə bağlı nevroloji pozğunluqlar
Abaziya insanın:
yuxusunu,
iş fəaliyyətini,
psixoloji vəziyyətini ciddi şəkildə poza bilər.
Hətta bəzi hallarda aqressiya, panik, özünə zərər düşüncəsi kimi risklər yarana bilər. Bu səbəbdən vaxtında müdaxilə vacibdir.
Burada ümumi məlumat verilir — dəqiq müalicə yalnız həkim tərəfindən təyin edilir.
Adətən:
Problemi yaradan dərmanın dozası azaldılır və ya dəyişdirilir
Narahatlığı azaldan əlavə dərmanlar təyin olunur
Bəzən beta-blokerlər və sakitləşdirici preparatlar verilir
Psixiatriya və nevroloji müayinəsi tələb olunur
Özbaşına dərman kəsmək və ya dəyişdirmək təhlükəlidir.
Psixiatrik dərman qəbul edənlər
Dərman dozası tez-tez dəyişənlər
Gənclər və yaşlılar
Qadınlarda bir qədər çox rast gəlinir
Abaziya – daxili narahatlıq + məcburi hərəkət simptomları ilə müşahidə olunan, əsasən dərman yan təsiri kimi ortaya çıxan nevro-psixoloji pozğunluqdur. Müalicəsi mümkündür, amma həkim müdaxiləsi mütləqdir.
Daxil ol
